انواع اتصالات در ساختمان فولادی – فیلم

در ادامه به‌صورت خلاصه به تعریف انواع اتصالات در ساختمان فولادی پرداخته‌ایم و در انتها فیلمی شماتیک با استفاده از گوی و فنر به شبیه‌سازی قاب با انواع اتصالات قراردادیم

انواع اتصال ساده

عبارت است از:

اتصال ساده (مفصلی)

اتصال مفصلی یا ساده اتصالی است که تنها برای تحمل بار قائم طراحی می‌شود و در محل اتصال هیچ‌گونه لنگری وجود ندارد. (درصد گیرداری کمتر از 20 درصد است و نیروها از نوع برشی می‌باشند)

 اتصال نبشی جان

اتصال ساده و اجرای معمول که تیر فرعی و یا اصلی را به ستون به‌وسیله جوش و یا پیچ متصل می‌سازند. در این نوع اتصال ورق‌ها به جان جوش می‌شوند میزان فاصله بادخور را به میزان 12 تا 15 میلی‌متر به‌عنوان امکان دوران در انتهای عضو و مسائل اجرایی ایجاد می‌نماییم.

اتصال با نبشی نشیمنی (تقویت نشده)

این نوع اتصال از طریق نبشی‌هایی که به‌عنوان نشست گاهی انعطاف‌پذیر برای تیر ایجاد می‌کند ساخته می‌شود و عموماً نبشی فوقانی که به‌عنوان نبشی پایدار است فقط جنبه اجرایی دارد و طراحی خاصی نخواهد داشت. درصورتی‌که از اتصالات (نبشی‌ها) قطور و یا ضخیمی استفاده شود میزان انعطاف کاهش‌یافته و درنتیجه میزان گیرداری افزایش می‌یابد.

اتصال با نبشی نشیمنی (تقویت‌شده)

درصورتی‌که میزان نیروها بزرگ باشد و اتصال بند 2 کفایت نکند مجبور هستیم از روش تقویت اتصالات بند 2 استفاده نماییم به این منظور از ورق‌های تقویتی در زیر نشیمن که به‌عنوان تکیه‌گاه مقاوم‌تر در برابر واکنش‌های تکیه‌گاهی است؛ استفاده می‌نماییم

اتصال نیم گیردار (نیم صلب)

درصورتی‌که لنگر ایجادشده در اتصال بین 20 تا 90 درصد باشد (بین اتصال مفصلی و گیردار) اتصال نیم صلب فراهم می‌شود که عموماً اجرای و عمویت کمتری را در بردارد.

انواع  اتصال گیردار (صلب)

اتصالی است که علاوه بر تحمل نیروی برشی حاصل از بار قائم، توانایی تحمل لنگر حاصل از بارهای جانبی (زلزله یا باد) و قائم را نیز دارد. در این نوع اتصال امکان دوران وجود ندارد و در صورت ایجاد تغییر شکل زاویه بین تیر و ستون بدون تغییر می‌ماند. لنگر گیرداری در این نوع اتصال بیش از 90 درصد است و به کمک ورق‌های تحتانی و فوقانی تحمل می‌شود. درنتیجه نبشی جان و نشیمن‌ها فقط تحمل برش را بر عهده‌دارند.

این مطلب را از دست ندهید : آموزش صفر تا صد تکلا استراکچر همراه با انجام یک پروژه کامل

انواع اتصال صلب

عبارت است از

اتصال بال تیر به بال ستون به‌صورت مستقیم

در این نوع اتصال لنگرهای خمشی از بال‌های کششی و فشاری به ستون منتقل‌شده و جان تیر نیز به بال ستون جوش می‌شود. این نوع اتصال خیلی کم‌کاربرد است و در برابر زلزله ضعیف عمل می‌کند.

اتصال با ورق فوقانی و تحتانی

لنگر خمشی وارده از طریق ورق‌ها به ستون منقل می‌شود. ورق تحتانی که تحمل تنش فشاری را بر عهده دارد عریض‌تر از بال تیر است تا از ایجاد جوش سربالا جلوگیری شود. ورق فوقانی که تحمل تنش کششی را بر عهده دارد به‌صورت ضخامت متغیر اصطلاحاً کله‌گاوی ایجاد می‌شود.

اتصال فلنجی

در این نوع اتصال ابتدا بال و جان تیر با یک ورق به‌وسیله جوش به هم متصل نموده سپس به‌توسط پیچ این ورق به بال ستون اتصال پیدا می‌کند. این نوع اتصال مقاومت بسیار بالایی در برابر بار زلزله دارد و شکل‌پذیری مناسبی را در بر دارد ولی نیاز به نیروی متخصص است و هزینه اجرایی بالا می باشد.  در این اتصال دو قطعه توسط فلنج به همدیگر متصل می‌شوند منظور از فلنج پلیتی است که سوراخ‌کاری شده و ارتفاع ان از ارتفاع تیر بیشتر است. دو نوع اتصال فلنجی تیر به ستون بانام‌های چهار پیچه و هشت پیچه وجود دارد. اتصال چهار پیچه برای مقادیر کم لنگر و اتصال هشت پیچه برای مقادیر بزرگ لنگر خمشی مورداستفاده قرار می‌گیرد.

اتصالات پای ستون ها

اتصالات پای ستون نیز مانند سایر اتصالات هم صلب و هم مفصلی دارند؛ که در اتصال صلب از سخت‌کننده استفاده می‌شود و در اتصال مفصلی از نبشی‌ها و لچکی‌ها استفاده می‌شود. اتصال صلب را در جهتی می‌گذاریم که ممان داریم و اتصال مفصلی را نیز در جهتی می‌گذاریم که ممان نداریم. جوش اتصال پای ستون نیز باید شرایط دو اتصال صلب و مفصلی را تأمین کند.

  •  وجود استیفنرها شرط اصلی اتصال گیردار نیست و عملکرد مهم این نوع صفحات توزیع لنگر و برش از ستون به صفحه‌ستون است و درنتیجه تنش در صفحه‌ستون کاهش می‌یابد و ضخامت اندک‌تر خواهد شد.
  •  گیرداری کامل را عواملی همچون سختی خمشی فونداسیون، آرایش بو لت‌ها و اتصالات فراهم می‌نماید.

شرط اصلی اتصال صلب پای ستون

  • شرط لازم: سختی خمشی فونداسیون به‌مراتب 10 برابر از سختی خمشی ستون بیشتر باشد.
  • شرط کافی: آرایش بولت‌ها به نحوی باشد که بیشترین بازوی لنگر ممکن را در اختیار قرار دهد.
  1. اتصال مفصلی پای ستون‌ها دریفت طبقه اول را افزایش داده ولی ازنظر اجرایی اقتصادی است.
  2. در اتصال صلب درجه نامعینی سازه افزایش می‌یابد و درنتیجه شکل‌پذیری سازه افزایش می‌یابد ولی لنگر زیادی به پی منتقل‌شده و ممکن است نیاز به پی گسترده باشد.
  3. برحسب تجربه بهتر است در سمت قاب خمشی اتصال گیردار و در سمت قاب مهاربندی اتصال مفصلی ایجاد کنیم.
  4. در سمت قاب مهاربندی باید به دو نکته زیر توجه داشته باشیم:
    1. لنگر پای ستون زیاد باشد.
    2. دریفت نداشته باشیم.