ترسیم نقشه های اجرایی سازه های فولادی و بتنی در پروژه های عمرانی

ترسیم نقشه های اجرایی سازه های فولادی و بتنی در پروژه های عمرانی

همان‌طور که می‌دانید بعد از طراحی سازه در سه مرحله معماری، سازه و تأسیسات و بهینه‌سازی طرح وارد مرحله مهم تهیه و ترسیم نقشه های اجرایی سازه می‌شویم. می‌توان گفت اهمیت این بخش به‌قدری زیاد است که کوچک‌ترین اشتباهی باعث به باد رفتن کلیه تلاش‌های طراحان و محاسبین و همچنین خسارت‌های پیش‌بینی‌نشده به پروژه است. حتی اگر قصد متره براورد مالی پروژه را دارید و نیازسنجی‌های پروژه را می‌خواهید برنامه‌ریزی کنید فرض و اعتماد اولیه شما بر مبنای همین نقشه‌های اجرایی است که در دست دارید.

اهمیت نرم افزارهای BIM  (بی ای ام) در تهیه و ترسیم نقشه های اجرایی

BIM چیست؟ به زبان ساده این واژه به نرم‌افزارهایی گفته می‌شود که می‌تواند سازه را قبل از ساخت و اجرا به‌صورت کامل با تمام جزییات در آن مدل‌سازی کرد و سپس خروجی‌های ارزشمندی از آن گرفت که یکی مهم‌ترینان ها نقشه‌های اجرایی است.

همان‌طور که در بالا اشاره شد اهمیت نقشه‌های ساخت و اجرای قابل‌اعتماد همیشه دغدغه مهندسین بوده است و از طرفی می‌دانیم ترسیم نقشه‌های اجرایی سازه سنتی به‌وسیله نرم‌افزارهایی مثل اتوکد همیشه با خطا همراه بوده است (هم به دلیل خطای انسانی و هم به دلیل فضای دوبعدی و مشخص نبودن تداخلات اعضای سازه‌ای با اعضای معماری یا تأسیسات) از اینرو بیش از چند دهه است که نرم‌افزارهای هوشمند (مدل‌سازی اطلاعات ساختمان) پا به عرصه گذاشته و هرسال تکمیل‌تر شده و ویژگی‌های جدیدی را در اختیار کاربر قرار می‌دهند.

یک از بهترین و مهم‌ترین نرم‌افزارها در این زمینه تکلا استراکچر است که هم در دنیا و هم در ایران عضو ثابت دفاتر فنی مهندسی است و تقریباً تمام پروژه عظیم دنیا از این نرم‌افزار کمک گرفته‌اند اگر کمی هم قرچ کنید متوجه می‌شوید تقریباً هرساله به‌عنوان بهترین نرم‌افزار در این زمینه انتخاب‌شده است. (تاریخچه شرکت تکلا از سال 1966 را اینجا مشاهده کنید)

روند تولید نقشه های ساخت و اجرا در سازه ها فلزی

نقشه‌های اجرایی به سه قسمت تقسیم‌بندی می‌شوند که به زبان ساده؛ به ‌دور از اصطلاحات فنی هرکدام را شرح می‌دهیم:

نقشه های قطعه زنی

موضوع این نقشه‌ها فقط یک قطعه خاص هست و هیچ‌گونه قطعه الحاقی در نقشه مشاهده نمی‌گردد. مثلاً یک تیر را فرض کنید، در این نقشه تمام مشخصات تیر از قبیل ( طول تیر ؛ محل دقیق سوراخ‌کاری‌ها برای پیچ و مهره ؛ پخ زدگی‌ها و .. ) با تمام جزییات به میلی‌متر مشخص‌شده و مواردی همچون شماره قطعه ، تعداد قطعاتی که باید از آن ساخته شود و محل نصب ان ذکر گردد. دقت کنید برای یک ورق سخت‌کننده کوچک هم باید نقشه قطعه زنی تولید شود و اگر ورق دیگر مشابهی وجود دارد که فقط 5 میلی‌متر طول آن متفاوت است برای ان قطعه باید نقشه جداگانه ترسیم کرد.

گقتنی است تکلا استراکچر تمام موارد فوق را با دقت بسیار بالا برای تمام اعضا به صورت اتوماتیک در چند ثانیه انجام می دهد.

مطالعه بیشتر : آموزش پروژه محور تکلا استراکچر – سازه های فلزی

نقشه های مونتاژ

در این نقشه‌ها قطعه اصلی به همراه اندازه‌گذاری‌هایی که محل نصب قطعات الحاقی است را به‌صورت مشخص نشان می‌دهد. برای مثال یک ستون فلزی را تصور کنید که باید نشیمنگاه تیرها، ورق‌های تقویت، ورق‌های بست ستون و در موارد بیس‌پلیت به آن الحاق شده است. تمام قطعات الحاقی باید دقیقه در سر جای خود متصل شوند تا بعداً در مرحله اجرا باعث تداخل و ناهماهنگی با دیگر قطعات نشوند. چون حساسیت کار بالاست این عملیات در کارگاه‌های ساخت مصنوعات فلزی دقیقا طبق همین نقشه‌های مونتاژ ساخته‌شده و بعداً به محل نصب حمل می‌شوند.

در تکلا استراکچر به دلیل مدل‌سازی سه‌بعدی قبل از اجرا و تولید نقشه تمام تداخلت و مشکلات اجرایی را گزارش و قابل پیش‌بینی می‌کند و این امکان را به وجود می‌آورد، بدون تولید هزینه برای پروژه، از قبل برای ان راه‌حلی پیدا کرد. همچنین ممکن است، مهندس محاسب طرحی را ارائه کرده باشد که وقتیان را مدل‌سازی می‌کنیم متوجه می‌شویم عملاً قابلیت اجرا ندارد، پس فرصتی به وجود می‌اید که طرحمان را بهینه کنیم.

نقشه های نصب

در این نقشه‌ها از ذکر جزییات پرهیز شده و فقط مشخصات و مکان‌های نصب قطعات مونتاژ شده ، اکس بندی‌ها و قاب‌ها و موارد کلی دیگر بر روی ان مشخص‌شده است.

به‌صورت کلی تکلا استراکچر با در نظرگیری موارد اجرایی انواع نقشه‌های ساخت و اجرا را در کوتاه‌ترین زمان ترسیم کرده و گزارش‌ها مختلفی همچون مصالح به‌کاررفته در هر بخش پروژه و هرچه دیگری که موردنیاز دفتر فنی پروژه است ارائه می‌کند.

تکلا استراکچر و سازه های بتنی

در تکلا استراکچر هیچ‌گونه محدودیتی برای مدل‌سازی و گرفتن نقشه وجود ندارد. شما می‌توانید انواع سازه‌های فلزی ، بتنی و حتی چوبی را با هر نوع کاربری در تکلا مدل‌سازی و نقشه گیری کنید فرقی نمی‌کند سازه شما یک آپارتمان باشد یا یک پالایشگاه نفتی ، شما در تکلا هیچ‌گونه محدودیتی ندارید. حتی اگر اتصالی لازم داشتید که در کتابخانه نرم‌افزار نبود تکلا این قابلیت را به شما می‌دهد که خودتان اتصال موردنظرتان را بسازید و ان را هوشمند سازی بکنید تا بعداً در هر پروژه دیگری که خواستید از آن استفاده کنید. بحث هوشمند سازی کامپوننت ها توسط کاربر یکی از کلیدی‌ترین نقاط قوت تکلا است که ان را بی‌نظیر کرده، تقریباً در هیچ نرم‌افزار دیگری این قابلیت به کاربر ارائه نمی‌شود و همین نکات است که تکلا را این‌چنین محبوب و بی‌همتا کرده است.

گفتنی است بحث هوشمندسازی کامپوننت تکلا استراکچر که یکی از مهمترین و کلیدی ترین بحث های تکلا استراکچر است به صورت مفصل و همراه با اموزش های فراوان در کامل ترین دوره آموزشی تکلا استراکچر – سازه های فلزی به صورت مفصل اموزش داده شده است.

اما دو نکته خیلی مهم را باید گفته شود

این نرم‌افزار قابلیت تهیه نقشه‌های اجرایی برای سازه‌های بتنی را دارد و هیچ‌گونه محدودیتی در این زمینه برای مدل‌سازی و گرفتن نقشه ندارد اما معمولاً برای سازه‌های آپارتمانی استفاده نمی‌شود بیشتر برای سازه‌های حجیم کاربرد دارد.

دلیلش این است که مدل‌سازی سازه‌های بتنی بسیار زمان‌گیرتر است، چون ما باید اول نتایج خروجی نرم‌افزار ایتبز را تحلیل کنیم و نقاط و قطع و خم را کنترل کنیم تا طرحمان بهینه و سبک شود و از طرفی ضوابط طراحی لرزه‌ای مبحث نه را نیز رعایت کنیم و سپس میلگردها و خاموت ها را مدل کنیم. خب پر مسلم تکلا موارد آیین‌نامه‌ای را در نظر نمی‌گیرد و این وظیفه بر عهده ماست به همین دلیل از لحاظ زمان و انرژی صرفه ندارد. اما نرم‌افزارهای ترسیم ایرانی که برای سازه بتنی در بازار موجود که تعدادشان هم الا ماشاالله زیاد است اگرچه قیمت بالایی دارند اما اگر شغل و کار ما این است در درازمدت به‌صرفه است چون هم سرعت عمل بسیار بالایی دارند و هم با مقررات ملی ساختمان ما هماهنگ است.

اما اشکالشان این است که این نرم‌افزارها برای قطعات خاصی هستند ( مثلاً فقط ستون و تیر و یا دیوار ) اما در تکلا هیچ محدودیتی نیست و می‌توانید مخازن ، پل‌های بتنی ، انواع فونداسیون‌ها و غیره  را مدل‌سازی سپس آرماتور گذاری و نقشه گیری کنید. البته ما در حال تهیه یک دوره آموزشی تکلا استراکچر برای سازه‌های بتنی هستیم که با تمهیداتی که اندیشیده‌ایم تلاش داریم تا حد زیادی این نقیصه را رفع کنیم.

•  ترسیم نقشه های اجرایی سازه
• ترسیم نقشه های اجرایی سازه
• ترسیم نقشه های اجرایی سازه