تناوب وقوع زلزله
منابع لرزه زا که در طول تاریخ سابقه فعالیت داشته اند باز هم خواهند لرزاند و از این رو کار جمع آوری آمار فعالیتهای لرزهای در سطح جهان از اهمیت زیادی برخوردار و ارزیابی تناوب وقوع زلزله بسیار اهمیت دارد. برای بررسی این موضوع گوتنبرگ و ریشتر با در نظر گرفتن N با عنوان تعداد زلزله های با بزرگی بیش از M ریشتر در یک سال و در یک منطقه خاص رابطه زیر را پیشنهاد داده است.
Log N = A – bM
پارامترهای A را به کمک مطالعات آماری تعیین میشوند و در تعیین مطالعات لرزهای یک ناحیه معین بکار می روند. برای ایران A = 6.88 و b = 0.88 پیشنهاد شده است. b عددی است که حدودا همیشه 1 است. (N = بار در سال)
M = 5 Richter ⇒ N = 380
M = 8 Richter ⇒ N = 1
سطوح طراحی
معمولا سازه را برای یکی از دو سطح مختلف زیر ممکن است طراحی کنند.
سطح طراحی برای سازه های معمولی: این سازه ها را برای بزرگترین زلزله ای که به طور متوسط یک بار در طول عمر سازه (معمولا 25 سال) رخ میدهد، طرح می کنند. تعداد زلزله هایی که در هرسال رخ میدهد از رابطه زیر محاسبه میشود.
N = 1 / T
P = 1 – e-NT = 1 – e-1 = 0.63
این بدان مفهوم است که برای سازههای معمولی باید از منحنی P-a، شتاب مربوط به احتمال 63% را برای طراحی انتخاب کرد.
سطح طراحی برای سازه های ویژه : این سازه ها را برای بزرگترین زلزلهای که به طور متوسط یکبار در ده برابر طول عمر مفید سازه رخ میدهد، (معمولا 500 سال) طرح می کنند. پس:
تعداد زلزله هایی که در هرسال رخ می دهد: N = 1 / 10T
P = 1 – e(-NT) = 1 – e-0.1 = 0.1
این بدان مفهوم است که برای سازههای ویژه باید از منحنی P-a، شتاب با احتمال 10% درصد را انتخاب کرد.
نکته: هرچه احتمال وقوع زلزله کمتر شود، شدت آن بیشتر میشود. هرچه دوره تناوب وقوع زلزله ای بیشتر شود، شدت آن بیشتر میشود.
رابطه بزرگی زلزله و فرکانس تکرار
بین بزرگی زلزله و تکرار تکانها نیز رابطهای وجود دارد که با هر درجه ازدیاد در بزرگی زلزله تقریباً احتمال تکرار زلزله 10 برابر کاسته می شود. رابطه بین بزرگی زلزله M و شدت زلزله F (که از 1 تا 12 متغیر است) مطابق رابطه زیر وجود دارد.
M = 1.3 + 0.6 F
گفت و گو