فونداسیون ساختمان، بتن ریزی و عمل آوری

در این فیلم نحوه بتن ریزی فونداسیون ساختمان را به صورت کامل فرا خواهید گرفت از بتن ریزی تا متراکم کردن، عمل آوری، تسطیح، مراقبت و نگهداری. دیدن این فیلم را برای تمام دانشجویانی که درس روش های اجرایی را می‌گذرانند پیشنهاد می شود. دو موردی که برای مراقبت و نگهداری بتن بعد از بتن ریزی طبق توصیه مبحث نهم نیاز است حتما انجام شود و در این فیلم به خوبی نمایش درآمده به قرار زیر است.

عمل آوری

از بتن باید در مقابل از دست دادن رطوبت تا زمانیکه اندود کاری نهایی صورت میگیرد با استفاده از روشهای مناسبی مانند مانع باد، اسپری های پرکننده برای جلوگیری از پدید آمدن ترکهای انقباضی خمیری محافظت نمود.پس از تسطیح نهایی، سطح بتن باید حداقل برای مدت چند روز بطور مداوم مرطوب یا پوشیده بماند تا از فرآیند تبخیر جلوگیری شود. برای مثال به جدول زیر توجه کنید.

تا 10 درجه سانتی گراد

  • سیمان تیپ 1 :  6 درجه سانتی گراد
  • سیمان تیپ 2 : 9 درجه سانتی گراد
  • سیمان تیپ 3 : 3 درجه سانتی گراد

تا 21 درجه سانتی گراد

  • سیمان تیپ 1 : 4 درجه سانتی گراد
  • سیمان تیپ 2 : 6 درجه سانتی گراد
  • سیمان تیپ 3 : 3 درجه سانتی گراد

متراکم کردن بتن

متراکم کردن بتن به معنی خارج کردن هوای بتون و نزدیک کردن ذرات جامد به هم را تراکم گویند که این عمل را با لرزاندن (ویبره کردن) بتون بوسیله لرزاننده (ویبراتور) انجام می دهند. هدف ازآن خارج کردن هوای محبوس نا خواسته تا حدود ۱/۵ % و کمتر است. در این حالت مقدار هوای محبوس شده متناسب با کارآیی بتون است. (اسلامپ بیشتر==> درصد هوای کمتر).

ویبراتور

بصورت بیلچه‌ای یا میله‌ای برای متراکم کردن بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد، بطوری که بر‌اثر ارتعاش حاصل اصطکاک بین دانه‌های درشت کم‌شده وبتن تحت اثر وزن به سهولت در قالب جا‌گرفته ، حبابهای هوا از آن خارج می‌شوند.
قطر قسمت مرتعش‌کننده از 20 میلیمتر به بالاست . میزان ارتعاش با قطر وبیراتور کاهش و دامنه عمل با قطر ویبراتور افزایش می‌یابد .

شعاع عمل موثر با توجه به قطر ویبراتور حدوداً از اعداد زیر‌تبعیت می‌کند:

  • برای قطر قسمت مرتعش‌کننده بین 20 تا 40 میلیمتر، دامنه موثر 7.5 تا 15 سانتیمتر
  • برای قطر قسمت مرتعش‌کننده بین 50 تا 90 میلیمتر، دامنه موثر 18تا 36 سانتیمتر.

ویبراتور ها باید توسط کارگران مجرب مورد استفاده قرار گیرند وحتی‌الامکان مرتعش کننده بصورت قائم ودر اثر وزن‌طبیعی خود در بتن فرو رود ، از اعمال فشار به ویبراتور باید جداً خوداری شود. داخل وخارج کردن ویبراتور در بتن به آرامی وحدوداً با سرعت 8 سانتی‌متر‌در ثانیه ‌صورت‌گیرد. فاصله نقاطی که ویبراتور در بتن فرو می‌رود باید حدوداً 1.5 برابر دامنه عمل ویبراتور باشد به نحوی که مناطق مرتعش شده حدوداً چند سانتیمتر یکدیگر را بپوشانند. ویبراتور باید حدوداً 5 تا 15 ثانیه آرام نگهداشته شود وسپس به آرامی از بتن خارج گردد. لرزاندن بیش از اندازه بتن‌، خصوصاً برای بتن های  با ‌اسلامپ زیادكه باعث تفکیک دانه ها می‌شود ، مجاز نمی‌باشد.

مشخصه های اصلی بتن متراکم شده عبارتنداز:

  • فرورفتن دانه های درشت در داخل بتن وجاافتادن آنها.
  • مسطح شدن سطح تمام شده بتن.
  • متوقف شدن خروج حبابهای بزرگ هوا از سطح بتن.
  • ظاهر شدن غشایی نازک (فیلم) از خمیر شفاف سیمان در سطح کار

یکنواخت شدن صدای ویبراتور بدین معنی که در ابتدای عمل تراکم ، ،فرکانس ویبراتور کاهش یافته وپس از مدتی ( زمان اتمام ارتعاش) فرکانس مجدداً بالا می رود. در پایان هنگامی که بتن‌عاری از هوا گردد صدای ویبراتور یکنواخت وثابت می‌شود.

بتن ریزی در هوای سرد

درکارهای بتنی  هوای سرد به شرایطی اطلاق می‌شود که بیش از سه روز متوالی متوسط درجه حرارت روزانه از 5+ درجه سانتی‌گراد کمتر باشد،چنانچه بیش از نیمی از روز دمای محیط بالای 10+سانتی‌گرادباشد تلقی نمی‌شود.

  •  توصیه می‌شود که هنگام بتن ریزی دمای هیچ قسمت از بتن تازه از 10+ درجه سانتی‌گرادکمتر نباشد . ولی     بهرحال این دما نباید از 5+ درجه سانتی‌گراد به عنوان حداقل مجاز کمتر شود.
  • در هوای سرد باید با گرم کردن مواد متشکله بتن دمای مخلوط را به حد قابل قبول رسانید.
  • رای تهیه بتن در درجه حرارت زیر صفر درجه ابتدا باید قطعات یخ ومصالح یخ زده را از سطح مصالح سنگی جدا ومصالح سنگی را تا بالای 15 درجه ودرصورت‌ لزوم آب را تا 60 درجه سانتی‌گراد گرم نمود . در‌صورتی که مصالح سنگی خشک باشد می‌توان ماسه را تا 40 درجه سانتیگراد گرم کرد . دراین حالت نیز آب نباید از 60 درجه گرمتر شود.
  • هنگامی که گرم کردن مصالح سنگی مشکل بوده ویا ممکن نباشد می‌توان ضمن استفاده از آب گرم دمای مخلوط بتن را بالا برد.
  • دمای آب مصرفی باید یکنواخت وثابت باشد تا تغییری در اسلامپ ساخت‌های مختلف بتن حادث نشود.