درجه اشتعال قیر
در این مقاله به بررسی روند آزمایش درجه اشتغال قیر می پردازیم. درجه اشتعال قیر به درجه حرارتی اطلاق می شود که وقتی دمای قیر به آن می رسد، با نزدیک نمودن شعله به سطح آزاد آن، جرقه ای در سطح آن دیده شود. همان طور که می دانید قیرهای خالص، قطران و مخلوط آنها آتشگیر می باشند؛ لذا باید نقطه اشتعال قیر را بدانیم که قیرهایی را که با آنها کار می کنیم را تا چه دمایی می توانیم گرم نماییم، بدون آنکه قیر دچار اشتعال و یا سوختن شود. این مطلب از لحاظ ایمنی در کارگاه و آزمایشگاه بسیار حائز اهمیت است و در صورت عدم توجه به این مطلب می تواند خطرساز باشد!
آزمایش تعیین درجه اشتعال قیر را می توان با دو نوع دستگاه انجام داد:
- دستگاه ازمایش درجه اشتعال قیر رو باز
- دستگاه درجه اشتعال رو بسته
از آن جهت که در دستگاه را بسته و تمام مقادیر بخار های قابل اشتعال آزاد شده از قیر، جمع آوری می شود، لذا درجه اشتعالی که با این دستگاه تعیین می شود تا حدی کوچکتر از درجه اشتعالی خواهد بود که با دستگاه رو باز تعیین شده است. چون که قیر در دمای بالاتر از 176° C خواص خود را از دست خواهد داد، لذا نباید درجه حرارت قیر از این مقدار فراتر رود.
استاندارد آزمایش درجه اشتعال قیر
درجه اشتعال قیر به روش ظرف روباز:
- ASTM Methods:D 92-52 (+)
- AASHTO Methods:T 48-53
درجه اشتعال قیر به روش ظرف رو بسته:
- ASTM Methods:D 93
- AASHTO Methods:T 73
هدف از آزمایش درجه اشتعال قیر تعیین درجه حرارتی است که در آن قیر مشتعل می شود و نیز تعیین درجه حرارتی که قیر در آن دما می سوزد. لازم به یادآوری است که تمام افرادی که با قیر سروکار دارند باید به خوبی از درجه اشتعال قیری که با آن کار می نمایند، آگاه باشند تا از خطرات احتمالی ناشی از مشتعل شدن قیر در اثر حرارت دادن بیش از حد در کارگاه ها جلوگیری شود.
وسایل انجام آزمایش درجه اشتعال قیر
- ظرف قیر
- گیره نگهدارنده
- وسیله گرم کننده
- دماسنج
- تجهیزات تولید شعله
- کرنومتر
روش انجام آزمایش نقطه اشتعال قیر
- در صورتی که قیر جامد و یا نیمه جامد باشد آن را تا 176 درجه سانتی گراد گرم نموده تا ذوب شود.
- قیر مذاب را در ظرف مخصوص دستگاه آزمایش ریخته و تا خط نشانه ظرف آن را پر کنید و حبابهای هوا را خارج کرده و اجازه دهید تا دمای محیط سرد شود.
- پس از قرار دادن ظرف بر روی دستگاه و سوار نمودن آن درجه حرارت هیتر را طوری تنظیم نمایید تا قیر با سرعت 16/7 درجه سانتی گراد در دقیقه گرم شود.
- وقتی درجه حرارت قیر به 56 درجه سانتی گراد رسید سرعت گرم کردن را به 5 درجه در دقیقه کاهش دهید.
- هر سه درجه سانتیگراد یک بار شعله را از روی سطح قیر عبور دهید بطوریکه زمان عبور دادن شعله از روی سطح قیر یک ثانیه باشد.
- عمل گرم کردن را آنقدر ادامه دهید تا با عبور شعله از روی سطح قیر در یک نقطه از سطح قیر شعله ظاهر شود.
- نقطه اشتعال قیر درجه حرارتی است که در آن شعله ظاهر می شود. (این شعله مانند فلش یک دروبین سریع ظاهر شده و ناپدید می شود)
- اگر عمل گرمادهی را همچنان ادامه دهیم از نقطه اشتعال (فلش پوینت) به نقطه سوختن خواهیم رسید.
نکات ایمنی
این آزمایش را باید در زیر هود انجام دهید مخصوصا اگر از دستگاه فلش پوینت باز استفاده می کنید. چون احتمال آتش گرفتن نمونه در دستگاه کاپ باز زیاد است باید در انجام این آزمایش بسیار دقت کنید و در صورتی که نمونه آتش گرفت باید با قرار دادن یک در پوش بر روی کاپ از رسیدن اکسیژن به نمونه جلوگیری کنید. و اگر می خواهید از کپسول های آتش خاموش کن استفاده کنید باید به اندازه کافی از ظرف نمونه فاصله بگیرید چون ممکن است ظرف در اثر فشار ناشی از مواد خاموش کننده پرتاب شود و یا آتش به اطراف هدایت شود.
گفت و گو