آزمایش نمونه برداری بتن (فیلم)
در این فیلم به‌خوبی نحوه نمونه برداری بتن به نمایش درامدِ است. برای اندازه‌گیری مقاومت فشاری بتن، نمونه‌هایی از آن تهیه و تا عمر معین در آزمایشگاه نگهداری می‌شود روند کسب مقاومت بتن تحت تأثیر دو عامل است.
- زمان
- دما
- مقاومت بتن با پیشرفت هیدراسیون سیمان افزایش می‌یابد.
- روند هیدراسیون سیمان نیز باگذشت زمان همچنین افزایش دما زیاد می‌شود.
- درنتیجه مقاومت بتن را می‌توان به‌صورت تابعی از ترکیب دما- زمان بیان کرد ازآنجاکه مقاومت بتن به هر دو عامل عمر و دما بستگی دارد، می‌توان گفت که مقاومت تابعی از (دما × فاصله زمانی) است و حاصل این انتگرال را بلوغ بتن می‌نامند.
- برای ثابت نگاه‌داشتن تأثیر دما بر مقاومت بتن تمام نمونه‌ها را در دمای نگهداری می‌کنند.
مقاومت بتن معمولاً در عمرهای 3، 7، 28 روزه تعیین می‌شود. مبنای پذیرش بتن، آزمایش مقاومت در عمر 28 روزه و در دمای است مقاومت در عمرهای دیگر (مثلاً 7 روزه) تنها برای به دست آوردن تخمینی از مقاومت 28 روزه به کار می‌رود و نمی‌تواند مبنای رد یا قبول بتن باشد. مقاومت 7 روزه تقریباً 7/0 تا 8/0 مقاومت 28 روزه است.
هیچ‌گونه اهمیت عملی در انتخاب عمر 28 روزه وجود ندارد توجیه ساده این موضوع در این است که چون روند کسب مقاومت سیمان کند است، توصیف مقاومت باید بر اساس بتنی باشد که در آن بخش عمده‌ای از هیدراسیون سیمان اتفاق افتاده است. انتخاب به‌خصوص مضربی از هفته‌ها به‌احتمال‌قوی بر این اساس هست که آزمایش درجا ریختن بتن در روزهای کاری هفته واقع شود. مقاومت مشخصه مقاومتی است که 95 درصد نمونه‌ها مقاومتی بالاتر از آن دارند و تنها 5 درصد از کلیه نتایج آزمایش می‌توانند در زیر این مقدار قرار گیرند.
مطابق مبحث نهم، در تواتر نمونه برداری از بتن باید به نکات زیر توجه نمود:
- نمونه‌برداری باید به‌طور کاملاً تصادفی صورت گیرد. در نظر گرفتن هرگونه ضابطه خاص، ازجمله شکل ظاهری بتن در نمونه‌برداری، زمان نمونه‌گیری، شرایط خاص جوی و نظایر این‌ها به‌عنوان ملاک نمونه‌گیری، موجب به دست آوردن نمونه‌هایی با شرایط ویژه خواهد شد. در این صورت مبانی آماری ضوابط پذیرش بتن مخدوش می‌شوند، و لذا قضاوت در مورد کیفیت، صحت و عمومیت خود را از دست می‌دهد.
- نمونه‌های آزمایش را می‌باید درست پیش از ریختن، ترجیحاً در محل نهایی مصرف آن یعنی در محل قالب برداشت.
- درصورتی‌که حجم هر مخلوط بتن بیشتر از ۱ مترمکعب باشد، تواتر نمونه‌برداری به ترتیب زیر خواهد بود:
- برای دال‌ها و دیوار‌ها و شالوده‌ها، یک نمونه‌برداری از هر ۳۰ مترمکعب حجم بتن یا هر ۱۵۰ مترمربع سطح بتن(هرکدام منجر به بیشترین تعداد نمونه‌برداری گردد).
- برای تیر‌ها و کلاف‌ها، درصورتی‌که جدا از قطعات دیگر بتن‌ریزی می‌شوند، یک نمونه‌برداری از هر ۱۰۰ متر طول.
- برای ستون‌ها، یک نمونه‌برداری از هر ۵۰ متر طول.
- اگر به تشخیص دستگاه نظارت، در ساخت بتن، کنترل کیفیت مطلوبی وجود نداشته باشد و یکنواختی در ساخت بتن در نوبت‌های مختلف به نحو رضایت بخشی حاصل نشود، دستگاه نظارت می‌تواند مقادیر مذکور دربندهای فوق را کاهش دهد. بدین ترتیب تعداد نمونه‌ها به همان نسبت بیشتر می‌گردد.
- مقادیر مذکور دربندهای فوق حداقل مقادیر نمونه‌برداری است و کمتر از این مقادیر مجاز نیست.
- تعیین حداقل تعداد نمونه‌برداری لازم دال‌ها؛ دیوار‌ها، در محاسبه سطح دال و دیوار، فقط یک وجه آن‌هارا در نظر گرفت.
- در هر ساختمان، قطع‌نظر از حجم بتن مصرفی در آن، حداقل شش نمونه‌برداری از هر رده بتن و از هر نوع بتن در کل ساختمان الزامی است.
- توصیه می‌شود نمونه برداری یک ساختمان بتنی بین اعضای مختلف آن و در طبقات مختلف ساختمان توزیع گردد.
حداقل نمونه از هر رده بتن
قطع‌نظر از حجم بتن‌ریزی، حداقل یک نمونه‌برداری از هر رده و از هر نوع بتن در هرروز الزامیست. لذا چنانچه در یک ساختمان، بتن‌هایی بارده‌های مختلف و طرح‌های اختلاط متفاوت به کار رود، حداقل یک نمونه‌برداری در هر روز برای هر یک از آن‌ها ضروری است.
گفت و گو